TEĞMEN KARA HASAN   Yıl 1919 başları, Hatay'ın Dörtyol ilçesi. Birinci Dünya Savaşından yenilgiyle çıkan Osmanlı Devleti 30 Ekim 1918 de Mondros Ateşkes Antlaşmasını imzalamıştır. Bu anlaşmanın 7. maddesine göre, galip devletler (İngiltere, Fransa, İtalya) kendi güvenliklerini tehlikede gördükleri takdirde yurdumuzun her yerini işgal etme hakkına sahiptir. Mondros ateşkesinden hemen sonra galip devletler aralarında yaptıkları paylaşım anlaşmalarına göre, kendilerine düşen bölgeleri işgal etmeye başlamışlardır. Paylaşım anlaşmalarında Fransa 'ya Suriye ve Klikya (sınırları anlaşmada açıkça belirtilmemiş olsa da, bugünkü Çukurova - Mersin) bölgesi bırakılmıştır (1916,Sykes - Pcot Anlaşması). Suriye ve Kıbrıs’ta üstlenmiş olan Fransız Yakın Doğu Ordusu' na mensup, çoğu Ermeni olmak üzere, 1500 Fransız askeri 17 Aralık 1918 'de Mersin'e çıkmıştır. Bunlardan ayrılan ufak müfrezeler 26 Aralık 1918' e kadar Antakya, Dörtyol, Ceyhan, Tarsus, Adana, Misis ve Pozantı 'yı işgal etmişlerdir. Çukurova' yı işgal eden Fransız kuvvetleri ilk iş olarak, bu bölgeye " Suriye ve Ermenistan Yüksek Komiseri" ünvanlı bir yönetici tayin etmek ve Mısır 'da eğittikleri Ermenilerden her biri on kişiden oluşan "Legion D' orient" birliklerini getirmişlerdir. Mondros 'a göre, Osmanlı ordusu terhis edilmiş, silahları galip devletlerce alınmıştı. Halkın kendiliğinden örgütlenerek, elindeki tüm imkanlarla işgallere karşı koymasından başka çare bulunmuyordu. Bu Kuvayı Milliye hareketini doğurmuştur. Türk yurduna saldıranlara karşı "İlk Kurşun Savaşları" öncelikle ilk işgale uğrayan Çukurova 'da yaşanmıştır. Dörtyol' un Karaköse köylüsünün 9 Aralık 1918'de kurduğu barikatlara dayanarak yaptığı savunma, ilk Türk halk şahlanışıdır. Bunun gibi 1919 Ocak ayının ilk günlerinde, çapı bir kaç askeri geçmese de Teğmen Kara Hasan 'ın (sonraları Kara Hasan Paşa diye anılmıştır) direnişi ise, bir askeri birliğin ilk kurşun hareketidir. Fransızlar Kara Hasan' ın kardeşi Osman oğlu Mustafa 'yı şehit ettiler. Teğmen Kara Hasan kardeşinin intikamını almak amacıyla Kuzuculu köyünde teşkilatlanmaya, milli mukavemeti hazırlamaya başladı. Bunlara Dörtyol ve civarındaki halk da katıldı. Her genç kendi imkanlarıyla silahlanarak Kara Hasan' ın kurduğu milli kuvvetlere (Kuva-yı Milliye) katılmaya başladı. Bu kuvvetin mevcudu kısa zamanda 300'ü buldu. Bu kuvvetler Nur dağlarında Fransızların ve İngilizlerin geçtiği yollarda pusular kurarak, baskın tarzında taarruzlara başladılar. Böylece kurtuluş savaşımızın ilk direnişi, İzmir’in işgalinden ve Mustafa Kemal 'in Samsun'a çıkmasından 6 ay önce, Hatay'da Fransızlara karşı Teğmen Kara Hasan tarafından başlatılmış oldu. Ruhu şad olsun. Türk Milleti hatıran önünde saygı ile eğilir. Anlatım Murat BOZKURT